Political Digest (wersja papierowa)

Książka, którą oddajemy w ręce Czytelników to pierwszy tom wydany w ramach projektu zainicjowanego przez grupę studentów i absolwentów Instytutu Politologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Przedsięwzięcie ma na celu, oprócz niezwykle cennej dla młodych badaczy praktyki naukowej, gromadzenie, grupowanie i prezentację szerokim kręgom odbiorców najbardizej wartościowych tekstów naukowych z dziedziny politologii oraz historii, które powstają wśród osób związanych z krakowskim uniwersytetem. Jak zaznacza we Wstępie redaktor naukowy tomu – dr Łukasz Stach – większość autorów posiada już doświadczenie w publikowaniu tekstów naukowych i publicystycznych, m.in. za pośrednictwem instytutowego pisma pod nazwą „Beton akademicki”, jednakże książka ta jest „całkowicie nową inicjatywą, świadczącą o zaangażowaniu osób ją tworzących w życie akademickie, naukowe i – ujmując rzecz szerzej – społeczne”.

 

„Zeszyty politologiczne” otwiera artykuł Bartłomieja T. Czapki i Pawła Momro, będący pewnego rodzaju połączeniem recenzji z analizą scenariusza serialu „Ekipa”, mieszczącego się w nurcie twórczości political fiction. Autorzy odnajdują w dziele Agnieszki Holland wiele nawiązań do rzeczywistości politycznej Polski i Europy z ostatnich kilku lat, zaczynając od samego nazwiska jednego z głównych bohaterów, kończąc na wydarzeniach stanowiących główne motywy lub tło polityczne poszczególnych odcinków serialu.

 

Na uwagę zasługują dwa teksty Łukasza Kossackiego-Lytwyna: „Zarys struktury pochodzenia społecznego mieszczan tarnowskich przyjętych do prawa miejskiego w latach 1600 – 1620” oraz „Szkice do  historii statusu prawnego Wielkiego Przedmieścia koło Jaworowa Część I do 1772 roku.”. Pierwszy tekst traktuje o przyjęciu do prawa miejskiego znacznej ilości Szkotów. Autor wskazuje i analizuje źródła dostępne w archiwach miejskich, po raz pierwszy opracowane pod kątem osadnictwa szkockiego. W drugim tekście opisana została historia prawna jednego z ciekawszych miast pomiędzy Krakowem a Lwowe, dawnej rezydencji i starostwa Sobieskich – Jaworowa. Wskazano na wielką rolę Wielkiego Przedmieścia Jaworowskiego szczegółowo opisując dzieje oraz system prawny, któremu podlegali jego mieszkańcy.

 

Artykuł „Przyczyny rozpadu Czechosłowacji” to próba odpowiedzi na pytanie czy wydarzenia z 1992 r. i poprzedzające je wieloletnie doświadczenia z funkcjonowania we wspólnym państwie Czechów i Słowaków musiały zakończyć się podziałem państwa. Autor podchodzi do analizy wieloaspektowo, zagłębiając się w spór polityczny czeskich i słowackich elit, rozważając uwarunkowania ekonomiczne i różnice występujące na tym polu pomiędzy dwoma częściami kraju, a także przytaczając problemy związane z historią i tożsamością obu narodów, w tym m.in. stereotypami narosłymi przez lata pomiędzy nimi. We wnioskach końcowych Paweł Momro zwraca uwagę, iż dążenia przywódców politycznych Czech i Słowacji zweryfikowało ich zaangażowanie w integrację obu państw z Unią Europejską, co otworzyło możliwości ponownego zbliżenia w ramach znacznie większej, bo złożonej z 27 krajów federacji.

 

Temat budowy społeczeństwa informacyjnego, określany w pierwszych kilkunastu latach transformacji ustrojowej Polski jako projekt drugo- lub trzeciorzędny, po roku 2007 zyskał na znaczeniu, co było pewnego rodzaju koniecznością. Wymowne były statystyki plasujące nasze społeczeństwo na odległych miejscach w Europie pod względem poziomu informatyzacji i dostępu do sieci internetowej. Te spostrzeżenia dają początek artykułowi Bartłomieja T. Czapki, który zajął się zbadaniem poziomu zaawansowania prac prawodawczych, wykonawczych (w tym wdrożeniowych), a także edukacyjnych w dziedzinie modernizacji społeczeństwa pod kątem komunikacji, dostępu do informacji i nowoczesnych technologii IT. Autor zauważa, iż upływający czas będzie jednym z recenzentów poczynań elit politycznych wobec zmian cywilizacyjnych, od których z kolei zależeć będzie pozycja Polski w świecie.

 

Artykuł Grzegorza Piątkowskiego traktuje o polityce Gazpromu wobec jednego z kluczowych miejsc wydobycia gazu ziemnego - Azji Środkowej. Państwa tego rejonu po rozpadzie Związku Radzieckiego pozostają w orbicie wpływów Rosji, są też areną walki o wpływy z Chinami. Gazprom uczestniczy jednocześnie w ekonomicznym, jak i politycznym umacnianiu pozycji rosyjskiej w regionie. Autor porusza także pewne kwestie techniczne – pisze m.in. o prowadzeniu prac ulepszających infrastrukturę oraz badaniach geologicznych, mających na celu wykrycie nowych złóż oraz intensyfikację wydobycia w już istniejących. Strategia obejmuje działania długofalowe, nastawione na co najmniej zapewnienie obecnego poziomu wydobycia.

Polecamy również z tej kategorii: